Een terugblik op de stookolieprijs in 2023

Zowel de officiële als de onderhandelde prijzen zijn gebaseerd op een hoeveelheid van 1000 liter standaard stookolie.

2023 stond synoniem voor rust voor consumenten op het gebied van stookolie in België. We herinneren u even aan de energieprijzen van 2022 die omhoog schoten door de oorlog in Oekraïne, een snel stijgende inflatie in Europa en de VS en drastische productieverlagingen door OPEC+. 2023 was gelukkig niet zo rampzalig voor gezinnen die op olie stoken. De prijzen waren algemeen genomen lager, met een gemiddelde officiële prijs van € 0,987 per liter, een daling van 18,15% ten opzichte van 2022.

Evolutie van de stookolieprijzen in 2023

In België worden de prijsschommelingen van stookolie voornamelijk in de hand gewerkt door de olieprijzen op de internationale financiële markten. Deze markt reageert op geopolitieke factoren (gezondheidscrisis, nationale en internationale conflicten, enz.), op de economische resultaten van de belangrijkste grootmachten ter wereld en op elke indicator die een weerslag zou kunnen hebben op de omvang van de vraag naar of op het aanbod van olie. Op internationaal vlak, hebben we een bewogen jaar achter de rug. Groupasol heeft de balans opgemaakt van de meest impactvolle gebeurtenissen die de stookolieprijzen in 2023 hebben beïnvloed:

In januari was de trend van de stookolieprijzen eerder stijgend

Na enkele dagen aarzeling begonnen de prijzen eindelijk weer te stijgen. In januari beëindigde China zijn nul-Covid-beleid, wat een aanzienlijke invloed had op de oliemarkt. Als 's werelds 12e grootste verbruiker van olie gaf deze aankondiging aan dat het economisch herstel en het verbruik van ruwe olie zouden versnellen. Bovendien begon de waarde van de dollar te dalen, waardoor landen die andere valuta gebruiken gestimuleerd werden om olie te bestellen. Een goedkopere dollar betekent ook goedkopere olie. Tot slot reageerde Rusland op het besluit van de G7-landen om de Russische olieprijzen te plafonneren. Het Kremlin heeft besloten om vanaf 1 februari de export van ruwe olie te verbieden naar landen die dit prijsplafond hebben ingesteld.

De olieprijs daalt en veert weer op in februari

De officiële stookolieprijs is aanzienlijk gedaald, van € 1.000,4 naar € 893 per 1.000 liter standaard stookolie. Op internationaal vlak werd deze dalende trend ondersteund door twee belangrijke factoren. Ten eerste de beslissing om de commerciële voorraden ruwe olie in de Verenigde Staten te vergroten. Ten tweede besloten de Verenigde Staten om een deel van hun strategische oliereserves te verkopen. Helaas was deze prijsdaling van zeer korte duur. De prijs van het zwarte goud veerde snel weer op. De eerste stijging vond plaats na de aardbevingen in Turkije en Syrië. De tweede prijsstijging was het gevolg van het embargo van de Europese Unie op de invoer van Russische ruwe olie over zee.

Ondanks enige turbulentie op de markt daalt de prijs van stookolie in maart

In de eerste week stegen de prijzen nog, gesteund door het verbod op de invoer van Russische ruwe olie en door de hoop van oliebeleggers op een herstel van de Chinese vraag. De tweede week werd echter gekenmerkt door de vrees voor recessies in Europa en de Verenigde Staten en de gemengde resultaten van het economisch herstel in China, waardoor de prijzen daalden. De olieprijs naderde $ 70 per vat na de aankondiging van een mogelijke bankencrisis met de faillietverklaring van Silicon Valley Bank en de overname van Crédit Suisse door zijn rivaal UBS. Daardoor bereikte de olieprijs het laagste niveau sinds december 2021. Deze trend keerde echter aan het einde van de maand na de aankondiging van Rusland dat het zijn productie tot eind juni vrijwillig met 500.000 vaten per dag zou verminderen.

In april besluit de OPEC+ tot om haar productie te verlagen

Op 3 april schoot de prijs van een vat olie omhoog na de beslissing van verschillende lidstaten van de OPEC+ om hun productie tot het einde van het jaar te verlagen. Deze beslissing had een aanzienlijk effect op de olieprijzen. Ook Rusland wijzigde zijn standpunt en besloot zijn productieverlaging met 500.000 vaten per dag te verlengen, niet meer tot eind juni, maar echter tot het einde van het jaar. De druk op de prijzen nam echter snel af. Zorgen over het herstel van de wereldwijde vraag namen opnieuw de overhand. Tegen het einde van de maand had de prijs van een vat terug het niveau bereikt van voor de aankondiging van de OPEC+.

Volatiele olieprijzen, stijgende stookolieprijzen in mei

De maand mei begon met goed nieuws. In de eerste week daalde de officiële prijs van stookolie met € 33 per 1.000 liter. Sindsdien is de prijs echter gestaag gestegen, van € 763 tot € 835 op 26 mei. Deze stijging wordt beïnvloed door verschillende factoren op het internationale toneel. Ten eerste heeft de publicatie aan het begin van de maand van uitzonderlijke cijfers over de werkgelegenheid in de Verenigde Staten een aanzienlijke invloed gehad. Ook de stevige vraag in de Verenigde Staten droeg bij tot de opleving. Bovendien stimuleerde de verzwakking van de dollar de orders uit landen die andere valuta gebruiken.

In juni gaat de prijs van stookolie twee keer omhoog maar stijgt niet verder

tijdens de eerste twee weken ondersteunden de verhoging van het Amerikaanse schuldenplafond en de beslissing van Saoedi-Arabië om de productie vanaf juli met een miljoen vaten per dag te verlagen de olieprijzen.  Het effect op de stookolieprijzen bleef echter matig, met een stijging van de prijs per liter standaard stookolie van € 0,81 naar € 0,85. Halverwege juni viel de prijs terug naar € 0,82. De bekommernissen betreffende het herstel van de wereldeconomie primeerden boven alle andere overwegingen.

In de tweede helft van het jaar gingen de stookolieprijzen weer de hoogte in. De reden was de aankondiging van de Chinese centrale bank, omtrent het feit ze haar belangrijkste kortetermijnrente zou verlagen om haar economie te ondersteunen. De stijgende vraag in China, 's werelds grootste importeur van stookolie, jaagt de prijzen in de hoogte.

De prijzen daalden weer aan het einde van de maand, toen de schrik voor een recessie weer werd aangewakkerd door het besluit van verschillende landen om hun rente te verhogen om de inflatie tegen te gaan.

De prijs van stookolie stijgt met 14% in juli

In juli steeg de prijs van een liter stookolie van € 0,85 naar € 0,99. Aangezien de voorraden ruwe olie in de VS slinken, voorspelt het International Energy Agency (Internationaal Energieagentschap (IEA)) een onevenwicht tussen vraag en aanbod. Terwijl de vraag in de VS en opkomende Aziatische landen stijgt, verlengen Saoedi-Arabië en Rusland hun productie- en exportverlagingen tot augustus.

In augustus stijgt de prijs van stookolie opnieuw tot boven de symbolische grens van 1 euro per liter

Afgelopen maand bleef de prijs van stookolie stijgen en ging op 1 augustus over de grens van € 1.000 per 1.000 liter, om zo op het einde van de maand uit te komen op € 1.087. De productiebeperkingen door de OPEC+ olie-exporterende landen wegen zwaar op het evenwicht tussen vraag en aanbod, en zelfs nog zwaarder door de aankondiging van een verdere verlenging van de exportbeperkingen door Saoedi-Arabië en Rusland voor september.

De prijs van stookolie bereikte een historisch hoogtepunt in september

Na een daling van meer dan € 50 aan het begin van de maand, is de maximumprijs van stookolie omhooggeschoten en zal deze het record van 2023 van meer dan € 1.180 per 1.000 liter standaard stookolie verbreken. De prijzen werden gestimuleerd door de aankondiging van Saoedi-Arabië en Rusland om hun productieverlagingen tot het einde van het jaar te verlengen.

De prijzen waren een echte rollercoaster in oktober

Na een daling van meer dan € 100 per 1.000 liter aan het begin van de maand, herstelde de officiële prijs van stookolie zich snel en bleef deze vervolgens vrij onzeker. De olieprijzen werden heen en weer geslingerd tussen:

• De oplopende geopolitieke spanningen na de aanval van Hamas op Israël, met de mogelijkheid van een uitbreiding van het conflict naar het Midden-Oosten enerzijds.
• De sombere vooruitzichten voor de wereldwijde economische ontwikkeling anderzijds. 

De neerwaartse trend zette zich voort in november

De neerwaartse trend zet zich verder, want ondanks de vele oplevingen in de prijs van stookolie, daalde de officiële prijs de eerste twee weken weer tot onder de symbolische grens van € 1 per liter. De prijs van het zwarte goud lijdt meer dan ooit onder een trage wereldeconomie en de hoge rentetarieven in Europa.

De olieprijs eindigt het jaar onder € 1 per liter

De prijs van stookolie bleef verder dalen tot 14 december, en bereikte toen het laagste niveau sinds eind juli. Er was een lichte stijging van de olieprijzen door de aanval op commerciële schepen in de Rode Zee, waardoor de prijs van stookolie het jaar op € 0,956 per liter eindigde.