Zal de verlaging van de olieproductie van de OPEC+ leiden tot hogere stookolieprijzen in België?

Op 3 april 2023 schoot de prijs van een vat olie omhoog na de beslissing van verschillende OPEC+ landen om hun productie tot en met eind 2023 te verlagen. Mogen we in België een stijging van de prijs van stookolie verwachten?

Een miljoen vaten per dag minder

Verschillende OPEC+ landen hebben een verlaging van de productie van olie aangekondigd. Het gaat om meer dan een miljoen vaten per dag vanaf volgende maand en voor de rest van 2023. Dit besluit gaat in tegen dat van de VS, waar men gezien de onzekerheid op de markt aandringt op een verhoging van het aantal vaten per dag. Een verhoging van het aanbod zou een daling van de prijzen en een vertraging van de inflatie mogelijk maken. Deze verlaging komt boven op de eerdere productieverlaging van 2 miljoen vaten per dag die in oktober vorig jaar was beslist. In totaal wordt de wereldproductie van olie tot eind 2023 met 3,5 miljoen vaten per dag verlaagd.

Deze nieuwe verlaging wordt op touw gezet door de volgende landen:

• Saoedi-Arabië: - 500 000 vaten per dag
• Irak: - 211 000 vaten per dag
• Verenigde Arabische Emiraten: - 144 000 vaten per dag
• Koeweit: - 128 000 vaten per dag
• Algerije: - 48 000 vaten per dag
• Oman: - 40 000 vaten per dag

Rusland kondigde ook aan dat het de verlaging van de productie met 500.000 vaten per dag zal verlengen tot het einde van het jaar. Deze beslissing werd in februari genomen als reactie op de sancties van de Europese Unie tegen Rusland.

In totaal komt de verlaging van de olieproductie overeen met 3,7% van de vraag wereldwijd.

Economische en geopolitieke redenen

Officieel wordt dit OPEC+ besluit voorgesteld als een "voorzorgsmaatregel" om de markt te stabiliseren en het doel van een minimumprijs van $80 per vat te bereiken.

Deze beslissing kwam om verschillende redenen niet geheel onverwacht. Langs de ene kant bereikte de olie in maart het laagste niveau sinds het begin van de Covid-19 pandemie. Langs de andere kant wordt de huidige context dan weer gekenmerkt door de inflatie en bankencrisis, die de aanhoudende vraag naar olie bedreigen.

Volgens de investeringsbank Jefferies Group moet de evenwichtsprijs van olie voor de Saudische begroting in 2023 66,8 dollar per vat bedragen. Saoedi-Arabië heeft er dus alle belang bij actie te ondernemen om een eventuele verdere daling van de prijs van het zwarte goud tegen te gaan.

Andere verklaringen voor deze maatregel volgens Bernard Keppenne, hoofdeconoom bij CBC (bron: l’Echo):

"Eerst en vooral is dit ondubbelzinnige steun voor Rusland vanuit Saoedi-Arabië, en het verklaart nog wat beter de toenadering tot Iran (nvdr: bondgenoot van Moskou, de twee landen zijn beide doelwit van westerse sancties, het ene land omwille van de oorlog in Oekraïne en het andere omwille van zijn nucleaire programma). Door de stijging van de olieprijs kan Rusland de oorlog immers financieren."

"Vervolgens is dit een reactie op Europa, dat heeft besloten het aandeel hernieuwbare energie tegen 2030 te verhogen en dus het verbruik van fossiele brandstoffen te verminderen", zegt Keppenne. "Het is in het belang van OPEC+ om de olie tegen een hogere prijs te verkopen in de resterende jaren, voordat de consumptie stopt.

Naar aanleiding van deze aankondiging is de olieprijs op maandag 3 april met meer dan 6% gestegen, tot $85.

Wat is het effect op de prijs van stookolie in België?

Hoewel ruwe olie meer dan 60% van de prijs van stookolie in België bepaalt, stellen de professionals in de sector ons gerust.

Volgens de technisch directeur van de Belgische Federatie der Brandstoffenhandelaars is er "telkens wanneer de OPEC of OPEC+ een productieverlaging aankondigt gedurende 48 tot 72 uur een paniekeffect op de beurzen, waardoor de prijs van een vat en van de afgewerkte producten stijgt, maar na 72 uur bedaren de gemoederen en zijn het opnieuw de vraag en het aanbod die een rol spelen bij het bepalen van de prijzen".

Bovendien hebben wij in België een programmacontract waarin de maximumprijzen voor aardolieproducten zijn vastgelegd. Een van de voordelen van deze methode is dat ze de directe impact van een plotse stijging van de olieprijzen op de prijzen van afgewerkte producten in België beperkt.

We kunnen dus besluiten dat er zonder andere verstorende gebeurtenissen niet hoeft te worden gevreesd voor een nieuwe prijsstijging.